مناظره تاریخی جلیلی با ولایتی و باطل السحری همیشگی برای نرمشهای ذلیلانه اما قهرمانانهنما
«نرمش در یک جاهایى بسیار لازم است، بسیار خوب است؛ عیبى ندارد،
اما این کشتى‌گیرى که دارد با حریف خودش کشتى میگیرد و یک جاهایى به دلیل فنّى
نرمشى نشان میدهد، فراموش نکند که طرفش کیست؛ فراموش نکند که مشغول چه کارى است؛
این شرط اصلى است؛ بفهمند که دارند چه‌کار میکنند، بدانند که با چه کسى مواجهند،
با چه کسى طرفند، آماج حمله‌ى طرف آنها کجاى مسئله است؛ این را توجّه داشته باشند.»»
بیانات رهبر انقلاب به مثابه یک استراتژیست رسانهای در جمع فرماندهان سپاه، فرمایشات ایشان در روزهای قبل از انتخابات ریاست جمهوری 92 را برایم تداعی کرد. آنجا که فرمودند: «ممکن است بعضیها - حالا به هر دلیلى - نخواهند از نظام جمهورى اسلامى حمایت بکنند امّا از کشورشان که میخواهند حمایت کنند، آنها هم باید بیایند پاى صندوق رأى. همه باید بیایند پاى صندوقهاى رأى، حضور خودشان را اثبات کنند.»
در آستانه اولین سفر دکتر روحانی به نیویورک، سخن از نرمش است، این سخن مدتهاست که توسط جریان سیاسی و رسانهای حامی رئیس جمهور تبلیغ می‌شود؛ نرمش و انعطاف پذیری!
رهبر انقلاب هم بر همین نرمش تاکید کردهاند و با بیان اخیر خود، باب آنرا برای دولت باز گذاشتهاند. و همین رویکرد آیتالله خامنهای بوده که واکنشهای انیچنین گستردهای را در رسانههای داخلی و خارجی به دنبال داشته است. اتفاقی که دقیقا قبل از انتخابات و پس از بیاناتی که در ابتدای متن آوردم در عرصه رسانههای داخل و خارج افتاد.
اما ماجرا چیست؟ آیا این نرمش همان عقبنشینی ذلیلانه خودمان است؟ پسوند قهرمانانه برای این عبارت قرار است به انعطاف پذیری ما چه ویژگی و خصلتی را اضافه کند آنرا به کجا بکشاند؟
ماجرا مربوط می‌شود به مذاکرات هستهای که در نیویورک در پیش است و گفتگو بر سرگزینههایی مثل غنیسازی 20 درصد، فردو و ...
آیا این اتفاق جدیدی است؟ خیر این اتفاق جدیدی نیست، شرایط امروز ما همان شرایطی است که پس از آلماتی 1 برای تیم مذاکره کننده ایرانی ایجاد شد. پس از حضور مردم در 22 بهمن 91 لحن غرب تغییر کرد و این تغییر خودش را در آلماتی 1 نشان داد. تیم مذاکره کننده به ایران بازگشت و با مشاهده این حالت غرب، خود را محیای انعطاف، و نرمش کرد و با همین رویکرد به آلماتی 2 رفت. اما آنچه در آلماتی 2 به عنوان مابه ازاء این نرمش و انعطاف پذیری ارائه شد، چه بود؟ لغو تحریم طلا و فلزات! همین!
تیم ایرانی نپذیرفت و به ایران بازگشت. همان زمان هم اخبار جسته و گریخته از آمادگی ایران برای گفتگو بر سر گزینههایی اینچنینی که خط قرمزش نبود یعنی بحث بر سر 20 درصد و فردو حکایت می کرد البته با دریافت ما به ازایی درخور یعنی لغو تحریمها.
جلیلی میتوانست این نرمش را به خرج بدهد، آلماتی 2 را به پیروزی دیپلماتیکی برای خود مبدل کند و سوار بر موج حاصل از آن، امروز رئیس جمهور ایران باشد. اما جلیلی با نرمش و انعطاف مشکلی نداشت، او فقط نمیخواست زیر بار نرمش ذلیلانه برود او به دنبال نرمشی قهرمانانه بود، او به دنبال ثبت یک استاندار بود برای همیشه تا اگر کسی در آینده در موردی مشابه و اینچنینی نرمشی ذلیلانه به خرج داد، دیگر نتواند مثل ماجرای 598 آنرا به عنوان نرمش قهرمانانه جا بزند. و به نظرم این استاندارد در مناظره تاریخی جلیلی و ولایتی به ثبت رسید.
جلیلی با زبان بی زبانی برای ثبت در تاریخ و به همه گفت که اینچنین نرمشی که ولایتی به آن فرامیخواند نرمشی ذلیلانه خواهد بود، و اگر قرار باشد انعطاف به خرج داد و نرمش کرد، چگونه باید باشد. دیگر کلاه 598 سر ما نخواهد رفت.
یکبار دیگر این مناظره تاریخی را بخوانیم:
......
ولایتی: دیپلماسی این نیست که فقط بنشینند بیانیه بدهند و حرف هایی را بزنند و در آخرین دوری که در آلماتی آقای دکتر جلیلی داشت، آنها پیشنهادهایی به ایران کردند که بر اساس آن می شد کارها را مقداری جلو ببریم و آن پیشنهاد این بود که طرف مقابل 5+1 گفت غنی سازی 20 درصد را متوقف کنید و در کارهای فردو هم مقداری کندی ایجاد شود... آنها اعلام کردند این سه تحریم را بر می داریم و ما در پاسخ گفتیم که این کار را می کنیم، شما کل تحریم ها را بردارید ،که به شهادت معاون امور خارجه که در جلسه بوده است این مسائل را مطرح می کنم.... وقتی طرف مقابل حاضر است چند قدم بردارد، باید ما هم انعطاف داشته باشیم و هنر دیپلماسی این است که از این فرصت ها استفاده کند و اصولگرایی به این معنی است که انعطاف پذیر هم باشد، نباید در داخل کشور طوری وانمود کنیم که اصولگرا هستیم و انعطاف ناپذیرنباشیم ، ما مصالح ملی را در دیپلماسی باید به طور بهتر تأمین کنیم ، باید از دیپلماسی به نفع مصالح ملی استفاده کینم ، دیپلماسی فقط خشونت و سرسختی نشان دادن نیست... دیپلماسی به معنی تعامل و معامله است و با همه کشورها و انهایی که مذاکره می کنیم باید بسیار خوب عمل کنیم و می شود در مذاکرات هسته ای بهتر از این عمل کرد و اگر این روند موفق بود این مشکلات پیش نمی آمد و وضع به اینجا نمی رسید.
…….
جلیلی: در آلماتی آنها همین بحث را که ایشان می گوید می گفتند، ما بیاییم 20 درصد را در ازای دو تحریمی که بعدا می خواهد انجام بشود، بدهیم. دُر برابر آب نبات. بعد آنها وارد سه درصد شوند. همین روند خطاست که عده ای از دوستان شما زمانی همین بحث را دنبال می کردند. ... بحث این است که مابه ازای این چه بود؟ باید دید چه می خواهیم در بحث خود بگیریم. این بحث اساسی و مهم است. نباید اخبار را تکه تکه بگوییم و بعضی مبنای کاملا غلط... آنچه شما درباره آلماتی گفتید، کاملا غلط است. نوار آلماتی موجود است و پیاده شده. اینجا به مردم‌مان عرض کنم. آنجا بحث شد که ما به آنها گفتیم ما حاضریم گام های متقابل برداریم. هر میزان که شما می آیید ما هم می‌آییم. اگر شما پنج کیلومتر، ما هم پنج کیلومتر. 25 کیلومتر و 100 کیلومتر هم همین طور.آنجا نماینده انگلیس گفت شما حاضرید همین الان این را انجام دهید؟ گفتم بله. گفتم شروع کنیم. من کاغذم را در آوردم. نماینده آمریکا به نماینده انگلیس گفت ساکت، چیزی نگو! ایشان متوقف شد که همه خندیدند. گفتم خب ادامه دهیم. شما می گویید 25 کیلومتر، خب 25 کیلومتر...این چه حرفی است؟ چیزی که آنجا نماینده انگلیس گیر کرده و همه به او خندیدند و بعد نماینده آمریکا به او گفت این طور پیش نرو و به همین دلیل منطق محکم ما بود که آنها اعلام کردند که پس ما باید به مراکزمان برویم و مشورت کنیم و بعد از چند روز به شما بگوییم. چند روزشان شد 40 روز... بعد خانم اشتون آمد در استانبول این را مطرح کرد. بعد ما می آییم این را کاری که آنها در آن گیر کردند و نتوانستند در برابر منطق ما جوابی داشته باشند و اجازه خواستند که بروند در مراکز خود، امروز متاسفانه از سوی فردی مثل شما این طور بیان شود؟ کاری که نماینده انگلیس آنجا واقعا نتوانست این جواب را بدهد...واقعا سوالم این است که اگر ما اینگونه در سیاست خارجی که حوزه جدی است، منافع و تهدید کشور است، این طور بخواهیم برخورد کنیم، حتما نمی توانیم.
حق ...
